تطبیق مالکیت خودرو
قانون جدید سند زدن خودرو | راهنمای کامل انتقال، تطبیق و استعلام سند
مراحل انتقال مالکیت خودرو در سال ۱۴۰۳
با اجرای قوانین جدید، فرآیند انتقال مالکیت خودرو در ایران تغییراتی داشته که لازم است خریداران و فروشندگان خودرو آن را دقیق بشناسند. مراحل به شرح زیر است:
تنظیم مبایعه‌نامه یا قولنامه
در اولین گام، طرفین معامله باید قراردادی با عنوان قولنامه یا مبایعه‌نامه تنظیم کنند. این سند توافق اولیه طرفین درباره قیمت، مشخصات خودرو و تعهدات طرفین است و جنبه حقوقی دارد.
مراجعه به مراکز تعویض پلاک
طرفین پس از تنظیم قولنامه باید به مراکز تعویض پلاک مراجعه کرده و فرآیند احراز هویت، بررسی اصالت خودرو، تطبیق شماره شاسی و موتور، و صدور برگ سبز جدید انجام شود.
مراجعه به دفترخانه برای تنظیم سند رسمی
پس از دریافت برگ سبز، مراجعه به دفترخانه اسناد رسمی برای انتقال قطعی سند خودرو الزامی‌ست. در این مرحله مدارکی نظیر برگ سبز، کارت ملی طرفین، بیمه‌نامه و فیش پرداخت مالیات مورد نیاز است.
مدارک لازم برای سند زدن خودرو
- کارت ملی و شناسنامه خریدار و فروشنده
- برگ سبز خودرو
- بیمه‌نامه معتبر
- رسید پرداخت مالیات نقل و انتقال
- گواهی عدم خلافی خودرو
هزینه‌های مرتبط با سند زدن خودرو
- هزینه تعویض پلاک: حدود ۱۵۰ هزار تومان
- هزینه مالیات نقل و انتقال: بسته به نوع خودرو متغیر (مثلاً برای خودروهای ایرانی حدود ۵۰۰ تا ۸۰۰ هزار تومان)
- هزینه دفترخانه: وابسته به مدل خودرو، قیمت روز و تعرفه رسمی، معمولاً بین ۳۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان
آیا می‌توان بدون تعویض پلاک سند زد؟
خیر. طبق قانون جدید، انتقال سند بدون تعویض پلاک غیرقانونی است. تعویض پلاک، نشان‌دهنده احراز هویت و تطبیق مشخصات خودرو است و قبل از ثبت سند الزامی است.
وکالت فروش خودرو جایگزین انتقال سند می‌شود؟
وکالت‌نامه رسمی صرفاً به‌عنوان اختیار فروش خودرو عمل می‌کند، اما مالکیت خودرو را منتقل نمی‌کند. بنابراین، دریافت سند قطعی در دفترخانه همچنان لازم است.
بررسی و تطبیق مشخصات خودرو قبل از سند زدن
یکی از مراحل مهم انتقال سند، بررسی تطابق شماره‌های شناسایی خودرو (شاسی، موتور، بدنه) با مندرجات مدارک خودروست. این بررسی در مرکز تعویض پلاک توسط کارشناس فنی انجام می‌شود.
استعلام سند و اصالت خودرو
خریداران می‌توانند از طریق سامانه‌های رسمی مانند «پیشخوان۲۴» یا سامانه ثبت‌اسناد، اصالت سند خودرو را بررسی کرده و از وضعیت حقوقی خودرو مطمئن شوند:
- استعلام با کد ملی مالک قبلی
- استعلام با شماره شاسی خودرو
- بررسی سابقه بیمه و معاینه فنی
ثبت نقل و انتقال خودرو به‌صورت اینترنتی
در حال حاضر امکان ثبت مراحل اولیه نقل و انتقال خودرو (نوبت تعویض پلاک، رزرو زمان دفترخانه، بارگذاری مدارک) به‌صورت اینترنتی فراهم شده است، اما حضور فیزیکی در مراحل نهایی الزامی است.
آیا انتقال سند خودرو به همسر یا اعضای خانواده فرآیند خاصی دارد؟
از منظر حقوقی، تفاوتی بین انتقال به اعضای خانواده یا اشخاص غریبه وجود ندارد. اما معمولاً در انتقال به همسر، گواهی‌های عدم بدهی یا توافق‌نامه‌های مالی درون خانوادگی ساده‌تر تنظیم می‌شود.
تطبیق شماره‌های خودرو با اسناد رسمی چگونه انجام می‌شود؟
در مرکز تعویض پلاک، تطبیق شماره شاسی و شماره موتور با اطلاعات ثبت‌شده در سامانه راهور و سند مالکیت انجام می‌شود. اگر مغایرتی مشاهده شود، انتقال متوقف شده و به کارشناس حقوقی ارجاع داده می‌شود.
نکات حقوقی مهم هنگام سند زدن خودرو
- حتماً اصل مدارک را با خود داشته باشید
- از معتبر بودن کارت ملی طرفین اطمینان حاصل کنید
- قبل از امضای سند رسمی، تمام مفاد آن را با دقت مطالعه کنید
- در صورت وکالت، حتماً وکالت‌نامه رسمی، تاریخ‌دار و دارای اعتبار ارائه شود
سوالات پرتکرار درباره انتقال سند خودرو
آیا برگ سبز به‌تنهایی سند مالکیت است؟
خیر. برگ سبز توسط پلیس صادر می‌شود و شناسنامه فنی خودروست، اما سند قطعی مالکیت باید در دفترخانه ثبت شود.
برای تعویض پلاک به چه مدارکی نیاز است؟
- کارت ملی طرفین
- برگ سبز
- کارت خودرو
- بیمه‌نامه معتبر
آیا می‌توان از طریق سامانه‌ها به‌صورت کامل سند زد؟
خیر. بخش‌هایی مانند رزرو نوبت یا بارگذاری مدارک ممکن است اینترنتی باشد، اما انتقال قطعی سند نیاز به حضور فیزیکی در دفترخانه دارد.
جمع‌بندی
با توجه به قوانین جدید سال ۱۴۰۳، انتقال مالکیت خودرو نیازمند رعایت دقیق مراحل اداری و قانونی است. شناخت فرآیندها، مدارک مورد نیاز، و استعلام‌های لازم، از بروز مشکلات حقوقی و مالی جلوگیری می‌کند. اگر قصد خرید یا فروش خودرو دارید، بهتر است با راهنمایی یک مشاور حقوقی یا کارشناس رسمی اقدام کنید.